Inne elementy aparatu mogą powodować również nieprzyjemne otarcia. Samo założenie stałego aparatu ortodontycznego u wielu pacjentów wywołuje ból zębów. Dzieje się tak zwłaszcza na początku leczenia i po wizytach, podczas których poszczególne części, takie jak na przykład ligatury, zostają wymienione.
Skutki braku higieny przy aparacie ortodontycznym Jednym z mitów pokutujących wśród potencjalnych pacjentów, a nierzadko i wśród stomatologów jest ten, o psuciu zębów przez aparat ortodontyczny. Czy aparat ortodontyczny powoduje powstanie ubytków – dziur – jak mawiają pacjenci? Odpowiedź na to pytanie jest krótka. Brzmi : nie. Jednakże kwestia ta wymaga szerszego omówienia. Już w chwili kwalifikowania do leczenia ortodontycznego, analizuje się stan higieny jamy ustnej u pacjenta. Jeśli jest ona niedostateczna, zwracamy na to uwagę, dając czas na podniesienie jej poziomu. Brak właściwej dbałości o zęby w postaci skutecznego szczotkowania i występowanie płytki nazębnej – dyskwalifikuje pacjenta. W przypadku aparatów wyjmowanych (lub inaczej ruchomych), pacjenci wyrażają swoje obawy, sądząc że ocieranie metalowych elementów utrzymujących, czyli klamer, może „zetrzeć" szkliwo. Szkliwo zęba jest bardzo twarde i nigdy, nawet przy wiele lat użytkowanych aparatach wyjmowanych nie zaobserwowano jego uszkodzeń. Natomiast, jak chodzi o aparaty stałe, które najczęściej składają się z pierścieni zacementowanych na zębach trzonowych, czasem, bardzo rzadko, na przedtrzonowych, oraz zamków przyklejonych do poszczególnych zębów, sytuacja wygląda inaczej. Cement do montowania pierścieni zawiera fluor, cały czas uwalniany do szkliwa zęba, działając ochronnie. W przypadku gdy cement się wykruszy, osłabi się utrzymanie pierścienia i zacznie się on ruszać, lub nawet spadnie z zęba. Wówczas, zostanie ponownie zacementowany, szczelnie wypełniając przestrzeń pomiędzy pierścieniem, a zębem. Zamki są do zęba przymocowane klejem na całej powierzchni zamka. Tu, jeszcze bardziej niż w przypadku pierścienia brak jest jakiejkolwiek luki pomiędzy nimi. Oznacza to, że na powierzchni zęba, do której szczelnie przylega zamek nie może powstać i nie powstanie żaden ubytek próchnicowy. Najmniejsza nawet nieszczelność kleju powoduje odpadniecie zamka. Jak dbać o zęby przy aparacie ortodontycznym? Jednakże, powstają miejsca trudniej dostępne dla szczotki niż wtedy, gdy na zębach nie ma aparatu. Dla osób, które zawsze prawidłowo dbały o higienę nie będzie to stanowiło większego problemu. Trzeba tylko nieco staranniej i dłużej czyścić zęby tak, aby włosie szczoteczki weszło pod łuk, oraz pomiędzy zamek, a dziąsło. Ponadto trzeba korzystać z otrzymanych po założeniu aparatu dodatkowych akcesoriów, jak np. szczoteczki interdentalnej (szczegółowe techniki omówione w poprzednich numerach biuletynu). Odwapnienia szkliwa powstają nie pod zamkami, ale na powierzchniach zębów dostępnych dla szczoteczki, lecz niedokładnie lub wcale nieoczyszczanych. Szczególnie w okolicach pomiędzy zamkiem, a dziąsłem. Takie ubytki powstają u pacjentów niedbających we właściwy sposób o higienę nawet wtedy, gdy nie noszą oni aparatów ortodontycznych. Przyczyną powstania, jest nieusunięta płytka bakteryjna, w której kolonie bakterii w procesie przemiany materii wytwarzają kwasy, uszkadzające szkliwo. Początkowo są to powierzchowne demineralizacje w postaci kredowobiałych plam, z czasem sięgające coraz głębiej w szkliwo, zmieniając barwę na brązową, a powierzchnia szkliwa staje się chropowata, następnie tworzy się wyraźny ubytek. Początkowe fazy są odwracalne. Stosując pasty remineralizujące, można przywrócić prawidłową strukturę szkliwa. Z biegiem czasu staje się to niemożliwe. Nie tylko szkliwo ulega uszkodzeniu przez nieusuniętą płytkę nazębną. Również dziąsło brzeżne, atakowane przez bakterie i produkty ich przemiany materii wykazuje objawy stanu zapalnego; staje się zaczerwienione, obrzęknięte (tzw. rąbek zapalny)i łatwo krwawi. Niestety, tę skłonność do krwawienia pacjenci odczytują opacznie (po części z powodu wprowadzających w błąd reklam telewizyjnych) i unikają szczotkowania aby nie prowokować krwawienia, co oczywiście nasila objawy zapalenia. W takiej sytuacji lekarstwem jest WZMOŻONA higiena, a nie jej brak. Zmiany w szkliwie w wyniku braku należytej higieny Poniżej, przedstawiony został przypadek pacjenta, leczonego stałym aparatem. Już przed jego założeniem widać zmiany w szkliwie. Świadczy to o braku właściwej higieny. Pacjent został o tym poinformowany, oraz przeprowadzono instruktaż higieny jamy ustnej. Niestety, jak pokazują fotografie z poszczególnych wizyt, na zębach znajdują się zwały miękkiej bakteryjnej płytki nazębnej, którą w większości usunęłoby jedno przeciągnięcie szczoteczką w tej okolicy. Myślę, że wyraźnie pokazuje ten przykład iż to nie aparat psuje zęby pacjentowi. Stan zapalny oraz odwapenienia Odwapnienia Bakteryjna płytka nazębna Płytka bakteryjna Ponadto, mimo iż osiągnięto dobry rezultat leczenia ortodontycznego, stan zębów po zdjęciu aparatu jest, delikatnie mówiąc, niezbyt dobry, co psuje ostateczny efekt. Najdramatyczniejszy stan zębów jaki widziałam w swojej długiej już karierze zawodowej, obrazuje poniższe zdjęcie. Zła kondycja zębów po zdjęciu aparatu ortodontycznego Całkowita niemożność wyegzekwowania u młodocianego pacjenta podstawowej higieny , była przyczyną wcześniejszego niż planowano zdjęcia aparatu. Przy tej okazji trzeba zaznaczyć, że szkliwo pacjentów młodocianych jest mniej dojrzałe od szkliwa pacjentów dorosłych i w związku z tym bardziej podatne na wpływ czynników uszkadzających. Zaprezentowane tu przypadki są na szczęście jednostkowe i zdarzają się bardzo rzadko. Z całą pewnością nie musiało do nich dojść. Obecnie, od niedawna, mamy na rynku polskim dostęp do materiału, którym pokryć można całą powierzchnię zęba przed klejeniem zamków aparatu, szczególnie okolice najbardziej podatne, czyli przydziąsłowe. Powstaje w ten sposób warstwa ochronna, zabezpieczająca szkliwo przed działaniem płytki nazębnej. Polecamy taki zabieg szczególnie młodzieży, ale nie tylko. Materiał ten ulega naturalnemu zużyciu, ale zabieg można powtórzyć. W celu sprawdzenia, czy na zębie wciąż znajduje się ochronna warstwa preparatu, oświetla się go specjalną lampką, gdyż widoczny jest w ultrafiolecie. Uwaga! Zęby świecą na dyskotece! Jolanta JarkaPo założeniu aparatu ortodontycznego zwierzę nie powinno gryźć twardych przedmiotów i bawić się zabawkami wykonanymi ze sznura. Przed założeniem aparatu stałego trzeba wykonać zabieg sanacji jamy ustnej przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym, aby usunąć osady i złogi kamienia nazębnego.
W idealnym świecie moment zdjęcia aparatu ortodontycznego powinien być momentem zakończenia całego procesu leczenia. W rzeczywistości nie jest jednak tak pięknie – aby rezultaty były trwałe, musimy zastosować jeszcze terapię retencyjną. Jest to temat nielubiany, zwłaszcza przez pacjentów, ale uważam, że bardzo ważny. Każda osoba rozważająca leczenie ortodontyczne powinna wiedzieć, że istnieje coś takiego jak retencja. A także mieć świadomość, że prostowanie zębów wcale nie kończy się wraz ze zdjęciem aparatu. Czym jest retencja? Retencja to proces stabilizacji skorygowanego zgryzu. Nasz organizm jest tak skonstruowany, że nawet po wyprostowaniu zębów, one niejako „dążą” do tego, by wrócić na swoje dawne miejsce. Dzieje się tak szczególnie u osób dorosłych, którzy przez większość swojego życia mieli krzywe zęby. Po aktywnym leczeniu ortodontycznym równie ważny jest etap retencji, czyli utrwalenie jego wyników. Postępuj według ściśle według zaleceń swojego ortodonty. Po zdjęciu aparatu zleci on wizyty kontrolne oraz zaleci noszenie aparatów retencyjnych według indywidualnych wskazań. Początkowo jest to ich noszenie w dzień i w nocy, a z czasem wystarczy ich zakładanie tylko w dzień. Ważne jest by jego zaleceń ściśle przestrzegać. W przypadku ich zgubienia niezwłocznie należy się udać na wizytę w celu wykonania wycisku i nowych aparatów retencyjnych. Skąd w ogóle biorą się wady zgryzu? Przyjmuje się, że większość wad zgryzu to wady, których nabywamy jeszcze w wieku dziecięcym. Powody bywają różne: utrata mleczaków, niedorozwój kości szczęk w trakcie wzrostu, nagminne ssanie smoczków lub palców, oddychanie przez usta, jak również – bardzo często – zła pozycja języka. Nie wszyscy wiedzą np. o tym, że jeśli język nie jest utrzymywany w pozycji właściwej, to nie modeluje podniebienia twardego i szczęka nie rozwija się wystarczająco na długość i szerokość co z kolei powoduje bark miejsca na zęby i stłoczenia. Ważne jest by zanim rozpoczniemy działania ortodontyczne zastanowić się nad przyczyną rozwoju danej wady zgryzu. Okazuje się często, szczególnie u dzieci, że istnieją u nich różnego rodzaju dysfunkcje: seplenienie, otwarta buzia, nawyki itp. W takich przypadkach terapię ortodontyczną należy prowadzić równolegle z terapią logopedyczną i mioterapią, a często także z fizjoterapią. Takie działania przyczynowe i kompleksowe dają szansę na piękny uśmiech i proporcjonalną ładną twarz, u dzieci często nawet bez konieczności retencji. Rodzaje aparatów retencyjnych Jak już wspomniałam, głównym zadaniem aparatów retencyjnych jest utrzymanie rezultatów leczenia. Dzięki nim zęby i dziąsła przystosowują się do nowego, poprawnego ustawienia zgryzu. Aparaty te dzielimy na stałe i ruchome, czyli zdejmowane. Stały aparat retencyjny – to tak naprawdę drut retencyjny, który przykleja się na wewnętrznej powierzchni zębów. Plusem jest to, że pacjent nie musi pamiętać o jego regularnym zakładaniu gdyż jest on przyklejony na stałe. Natomiast minusem jest, że przyklejenie aparatu znacząco utrudnia higienę zębów. Dużo trudniej je doczyścić, kiedy musimy manewrować nitką pod drutem. W przypadku stałego aparatu retencyjnego łatwo również o szybsze osadzanie się kamienia nazębnego. Stały aparat retencyjny. Przezroczyste płytki termoformowalne – są to wyjmowane przezroczyste szyny, które obejmują całe powierzchnie zębów. Są praktycznie niewidoczne i dość wygodne, więc pacjenci bardzo je lubią. Niestety dość szybko pękają, przebarwiają się i żółkną. Przezroczyste płytki retencyjne Akrylowe płytki Hawleya – jestem zdecydowaną fanką tych aparatów. Przypominają kolorowe aparaty ruchome noszone przez dzieci, kiedyś bardzo popularne (tzw. płytki Schwarza). Aparat ten nie pokrywa powierzchni żujących i siecznych jak w szynach co stwarza dogodne warunki dla zębów do tzw osiągnięcia pełnych kontaktów okluzyjnych, czyli tzw. „dogryzienia” w odcinkach bocznych. Płytki retencyjne Ile powinna trwać retencja? Wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta. U dzieci i osób młodych najczęściej długotrwała retencja nie jest potrzebna, aczkolwiek wiadomo, że każdy musi się dostosować do zaleceń swojego ortodonty. U dorosłych często słyszy się, ze retencja powinna trwać do końca życia. Jeśli jednak podejdziemy do problemu przyczynowo i kompleksowo, tendencja do nawrotu leczonej wady będzie mniejsza. Może to smutno zabrzmi, ale nawet w ortodoncji trzeba pamiętać, że nie mamy nic na stałe. Całe nasze ciało starzeje się i tak samo starzeje się uzębienie. Narząd żucia podlega nieustannym zmianom i siłom, a zęby mają bardzo powolną tendencję do przesuwania się do przodu. Zdarzają się sytuacje, gdy pacjent w wieku 20 lat ma piękne uzębienie, natomiast w wieku 40 lat posiada już lekko stłoczone siekacze. Jeśli cały organizm nieustannie się zmienia, to nawet retencja nie gwarantuje efektów w 100% na stałe. Taka jest po prostu naturalna kolej rzeczy. Spotykam się z sytuacjami, kiedy pacjenci mają zaburzone funkcje, z których nawet nie zdają sobie sprawy, np. złą pozycję języka. U innych z kolei stwierdzam parafunkcje, czyli nieświadome bawienie się językiem i wypychanie go na zęby – taki pacjent powinien mieć przyklejony dożywotnio drut retencyjny, aby zapobiec wychylaniu zębów i pojawianiu szpar. Natomiast najlepszym przyczynowym wyjściem z takich sytuacji jest zaangażowanie ze strony pacjenta, czyli terapia logopedyczna i walka z nawykami. Czy każda wada zgryzu wymaga leczenia ortodontycznego? Tutaj być może Was zdziwię, ale jestem zdania, że nie wszystkie wady typu „krzywe zęby” wymagają zakładania aparatu. Jeśli pacjent ma piękny i harmonijny uśmiech oraz ładnie ukształtowane rysy twarzy i tylko nieznaczne stłoczenia, uważam, że często nie ma konieczności leczenia. Można podjąć trud około 2 letniego noszenia aparatu, a potem długoletniej retencji, ale czy zawsze ma to sens? Nie sądzę. Warto ocenić wszystkie za i przeciw już podczas pierwszej wizyty u ortodonty. Technika CAD Na koniec wspomnę jeszcze o technice CAD, czyli Coordinated Arch Development (Wielokierunkowej Jednoczesnej Rozbudowie Łuków Zębowych), o której pisałam już szerzej tutaj. Od blisko 4 lat leczę moich pacjentów tą techniką. Pacjenci dr. Raphaela Greenfielda, leczeni metodą CAD, mogą pochwalić się stabilnymi zgryzami bez retencji. Ta technika zmniejsza ryzyko nawrotu wady, bo opiera się na rozbudowaniu łuków zębowych w trzech kierunkach jednocześnie. Pozwala to uszeregować zęby w przestrzeni neutralnej, czyli w miejscu, gdzie siły języka ani warg nie będą wpływały na przemieszczenia zębów po zakończeniu aktywnej fazy leczenia ortodontycznego. Od zawsze szukam najlepszych rozwiązań dla moich pacjentów, nieustanny rozwój wiedzy stomatologicznej i ciągła chęć dokształcania sprawia, że podejście do terapii zmienia się na lepsze. Także niewykluczone, że za kilka miesięcy napiszę Wam o innym , może lepszym rozwiązaniu retencyjnym. Czuję, ze idzie nowe! 🙂
Higienizacja zębów przed założeniem aparatu ortodontycznego. Gdy zęby będą już wyleczone (albo gdy nie masz żadnych ubytków ani plomb do wymiany), należy wykonać zabiegi higienizacji zębów, które pozwolą pozbyć się kamienia nazębnego, osadu czy przebarwień z powierzchni zębów. Piaskowanie wykonuje się przy użyciu piasku Leczenie ortodontyczne, choć znane od wieków, dziś przybiera nieco inną formę głównie ze względu na rosnące potrzeby estetyczne klientów gabinetów ortodontycznych. Mowa o leczeniu kosmetycznym, które ma na celu poprawę wyglądu naszych zębów. Jednak leczenie ortodontyczne to przede wszystkim eliminacja wad zgryzu narządu żucia. Jak każdy rodzaj leczenia, leczenie ortodontyczne również niesie za sobą ryzyko występowania powikłań lub skutków ubocznych, w postaci zmian próchnicowych, resorpcji dziąseł czy resekcji aparatów ortodontycznych ma wiele celów. Oprócz walorów estetycznych dotyczących uzębienia oraz rysów twarzy, istotne jest przywrócenie prawidłowego zgryzu jak również prawidłowej czynności narządu żucia. Ze względu na powyższe efekty, jakie można osiągnąć podczas stosowania aparatów ortodontycznych, wzrasta liczba osób, które z nich korzystają w gabinetach ortodontycznych. Ważną jednak kwestią są powikłania, jakie mogą wystąpić po zastosowaniu zarówno aparatów stałych, jak i ruchomych. Zazwyczaj powikłania te spowodowane są nieodpowiednią higieną jamy ustnej, a najczęściej spotykanymi powikłaniami są odwapnienia widoczne w postaci białych plam na zębach, zmiany próchnicze, recesje dziąseł jak również zmiany w obrębie śluzówki jamy ustnej.„Brzydkie” zębyJuż od czasów starożytnych zwraca się uwagę na prawidłowości w uzębieniu człowieka. Pierwsze wzmianki o tego typu przypadłościach można bowiem spotkać już u samego Hipokratesa. Obecnie, pomimo korzyści w postaci poprawy działania narządu żucia oraz przywróceniu prawidłowych warunków zgryzowych, coraz większą potrzebą społeczną stają się walory estetyczne w postaci odpowiedniego, ładnego ułożenia zębów. Ten powód staje się generatorem coraz większej liczby pacjentów pojawiających się w gabinetach ortodontycznych, a co za tym idzie, ortodoncja oprócz tradycyjnego leczenia, rozwinęła gałąź działań jaką jest leczenie grozi noszenie aparatu na zębach?Jak każdy rodzaj leczenia, również leczenie ortodontyczne niesie za sobą ryzyko wystąpienia powikłań oraz skutków ubocznych. Specjaliści najczęściej spotykają się z przypadłościami związanymi z odwapnieniem zębów, zmianami próchniczymi w obrębie uzębienia, stany zapalne oraz recesje dziąseł. Istnieją również przypadki, kiedy w efekcie stosowania aparatu ortodontycznego, dochodzi do uszkodzenia uzębienia, czyli istnieje możliwość wystąpienia stanu zapalnego, zwyrodnienia a nawet martwicy miazgi. Dzieje się tak wskutek zbyt szybkiego przesuwania zębów i najczęściej występuje u użytkowników aparatów stałych. W przypadku użytkowników aparatów ruchomych, istnieje natomiast możliwość pojawienia się stomatopatii, które przebiegać mogą jednocześnie z zakażeniami pochodzenia shutterstockUbytki próchnicowe a aparaty ortodontyczneZdecydowanie najczęstszym powikłaniem stosowania aparatów ortodontycznych są zmiany próchnicowe w postaci ubytków. Jak wynika z obserwacji, najbardziej sprzyjającymi powstawaniu tego typu zmian, są aparaty stałe cienkołukowe. Dlaczego więc aparaty ortodontyczne stwarzają środowisko przyjazne rozwojowi zmian próchnicowych? Głównie ze względu na swoją budowę. Poszczególne elementy składające się na aparat, takie jak pierścienie, łuki, zamki i ligatury, stanowią ograniczenie dla swobodnego przepływu śliny, która samoistnie oczyszcza powierzchnie zębów. Ponadto, są to miejsca, w których dość często gromadzą się oraz zalegają resztki pożywienia, które nie zostają usunięte przez samego pacjenta podczas czynności higienicznych. W związku z powyższym, o ubytki próchnicowe nietrudno, szczególnie w miejscach kontaktu części aparatu z jamy ustnejKluczowe znaczenie w zapobieganiu wszelki skutkom ubocznym noszenia aparatów ortodontycznych, jest odpowiednia higiena jamy ustnej. Jest to bezwzględny obowiązek pacjenta oraz warunek przeprowadzania skutecznego leczenia ortodontycznego. Brak odpowiednio prowadzonej higieny jamy ustnej doprowadza bezpośrednio do tworzenia się ubytków zębowych. Dodatkowym aspektem, zauważanym przez specjalistów, jest nagromadzenie się szczepów bakterii w jamie ustnej, co przyczynia się do pogłębiania zmian próchnicowych. Czyszczenie zębów i aparatu ortodontycznego – krok po kroku. 1. Zdejmij wyciągi i inne ruchome elementy aparatu. 2. Zacznij czyszczenie podstawową szczoteczką od tyłu jamy ustnej, czyli od zębów trzonowych, zwracając szczególną uwagę na rurki i pierścienie. Następnie przejdź do zębów i zamków z przodu. Wizyta w gabinecie stomatologicznym nie kończy się z chwilą wyjścia pacjenta z gabinetu, lekarz stomatolog, bądź higienistka po zabiegach stomatologicznych informują pacjenta o zaleceniach. Jak to jest w praktyce? Rzadko zdarza się, że pacjent stosuje się do zaleceń, najczęściej wygląda to w ten sposób, że pacjenci w ogóle nie słuchają jak postępować po zabiegu i nader często są jednym z głównych przyczyn powikłań po zabiegowych. Przygotowałam w skrócie zalecenia po zabiegach wykonywanych w gabinecie stomatologicznym. Zapraszam do zapoznania się .I. Zalecenia po czyszczeniu i piaskowaniu zębów - Bezpośrednio po zabiegu oczyszczania zębów ( skalingu) i piaskowaniu zalecane jest powstrzymać się od jedzenia i picia przez co najmniej godzinę. - Bezpośrednio po zabegu a najlepiej w czasie 24 h zalecane jest stosowanie " białej diety" czyli unikanie spożywania przebarwiających pokarmów takich jak: jagody, buraki oraz picia napojów typu: kawa, ciemna herbata, czerwone wino, coca cola. - że względu na możliwość po zabiegowej nadwrażliwości zębów zalecane jest stosowanie pasty na nadwrażliwość np. Colgate proRelief, Elmex, Sensitive, Sensodyne. Dolegliwości zwykle ustępują po 3 dniach. - Czasami utrzymuje się szczątkowe krwawienie z dziąseł następnego dna po zabiegu. Jeśli istnieją medyczne wskazania do stosowania konkretnych płukanek leczniczych , lekarz poinformyje pacjenta dodoatkowo. - Ze względu na delikatność tkanek miękkich może wystąpić podrażnienie języka i dziąseł, wówczas pacjent odczuwa szczypanie lub niewielki ból. Dolegliwości te w krótkim czasie ustępują same. Dl przyspieszenia procesu gojenia i poprawy konfortu w jamie ustnej można stosować np. Baikadent, Sachol. Nie zaleca się stosowania płukanek ziołowych, np szałwi ze względu na możliwość przebarwienia Zalecenia po wybielaniu zębów: - Po profesjonalnym zabiegu wybielania zębów w gabinecie stomatologicznym zalecane jest przez ok 3 dni stosowanie tzw. " białej diety" - aby efekt wybielania utrzymał się jak najdłużej. Oznacza to unikanie pokarmów takich jak: buraki, śliwki oraz napojów typu: czerwone wino, kolorowe soki, kawa, herbata itp. - Zaleca się co najmniej kilkudniową absencję nikotynową. - Zaleca się stosowanie past do zębów i preparatów z większą ilością fluoru, które remineralizuje szkliwo zębów. - W późniejszym okresie zaleca się również regularne szczotkowanie zębów pastą wybielającą , ponieważ utrzymanie właściwej higieny jamy ustnej jest kluczowe dla uzyskania długotrwałego efektu wybielania. - Przynajmniej co 6 miesięcy zalecane jest poddawanie się zabiegowi profesjonalnego usuwania kamienia nazębnego oraz osadu przez oczyszczanie i piaskowanie zębów. III. Zalecenia po lakierowaniu zębów: - Bezpośrednio po zabiegu zaleca się powstrzymanie się od przyjmowania pokarmów i napojów przez ok 2 godziny. - Bezpośrednio po zabiegu zalecane jest ( najlepiej do końca dnia) powstrzymanie się od kwaśnych napojów mp. soków i napojów gazowanych oraz jedzenia kwaśnych potraw, owoców np. cytrusów. Należy też unikać jedzenia twardych pokarmów aby jak najdłużej lakier pozostał na zębach. Zalecane jest picie wody. - W dniu zabiegu nie wskazane jest szczotkowanie zębów, tak aby lakier pokrywający zęby utrzymał się przez ok 12 h i fluor mógł wbudować się w szkliwo. IV. Zalecenia po opracowaniu i wypełnieniu ubytku. - Bezpośrednio po opracowaniu i wypełnieniu ubytku zalecane jest w czasie 1-3 h ( w zależności od rodzaju wypełnienia ) powstrzymać się od jedzenia i picia. - Bezpośrednio po leczeniu ze znieczuleniem zaleca się czasowe powstrzymanie się od jedzenia i picia ( szczególnie gorących i płynnych pokarmów i napojów) do czasu ustąpienia znieczulenia. Znieczulenie może spowodować nieświadome przygryzienie języka lub wargi, co może skutkować krwawieniem, bólem w późniejszym kresie. - Bezpośrednio po leczeniu ( bezpiecznie do końca dnia) zalecane jest unikanie skrajnie zimnych i gorących pokarmów, mogą spowodować rozszczelnieniem wypełnienia a w przyszłości próchnicę. - Zalecane jest stosowanie past do zębów z dużą ilością fluoru, który wbuduje się w leczony ząb i wzmocni jego strukturę. - Czasem może wystąpić tzw. wrażliwość po zabiegowa, która może trwać do 2 tygodni, wówczas zaleca się zastosować pastę znosząca nadwrażliwość zębów. V. Zalecenia po zacementowaniu koron i mostów na stałe: - Bezpośrednio po zabiegu zalecane jest powstrzymanie się od przyjmowania pokarmowy i napojów przez minimum 3 h. - W czasie 2 tygodni po zabiegu nie zaleca się żucia gumy do żucia lub podobnych pokarmów np. cukierki toffi. - Pojedyncze korony zaleca się traktować jak własne zęby, używając standardowo szczoteczki do zębów i nici dentystycznych. - W przypadku mostów protetycznych zaleca się dodatkowo używanie nici dentystycznych typu "Floss". - Podczas użytkowania tego typu uzupełnień obowiązuje zachowanie takich samych zasad higieny jamy ustnej jak przy uzębieniu własnym. VI. Zalecenia przy oddawaniu protez ruchomych. - Moment oddawania protez do użytkowania nie powinien być ostatnia wizytą w gabinecie stomatologicznym, ponieważ dopiero jej użytkowanie pozwoli na idealne dopasowanie jej do dziąseł. Obecnie podczas wizyt kontrolnych pozwoli jak najszybciej uzyskać komfort posiadania nowego uzębienia. Zazwyczaj w pierwszej dobie użytkowania protezy pojawia się dyskomfort i czasem także dolegliwości bólowe, których nie zaobserwujemy w momencie opuszczania gabinety stomatologicznego. - Zaleca się normalne użytkowanie protezy w sposób ciągły do czasu następnej wizyty. - Pierwszą noc należy spać z protezą, tak aby śluzówka dziąseł zaadaptowała się jak najszybciej do nowych warunków. - Protezę należy dokładnie czyścić część, która imituje zęby twardą szczoteczką do zębów a część , która bezpośrednio ma kontakt ze śluzówką jamy ustnej miękką szczoteczką, lub typową szczeteczką przeznaczoną do protez. - Do mycia protez można używać letniej wody i mydła lub innych profesjonalnych preparatów przeznaczonych doczyszczenia protez. - Pozostałe zęby ( po wyjęciu protez z podłoża ) zaleca się myć średniej miękkości szczoteczką a błonę śluzową jamy ustnej delikatnie masować szczoteczka z miękkim włosiem. - Do higieny protez można stosować dodatkowo tabletki odkażające czy profesjonalny proszek czyszczący. - Z doświadczenia wiemy, że proteza w pierwszej dobie prawidłowego użytkowania może odciskać na błonie śluzowej wszystkie miejsca, które wymagają korekty przez lekarza stomatologa. Nie należy korygować protez we własnym zakresie, ponieważ takie działanie skutkuje utratą gwarancji na leczenie protetyczne. - Zaleca się żuć niewielkie ilości pokarmu, równolegle prawą i lewą stroną, aby zapewnić prawidłowe położenie i stabilność protezy z jamą ustna. - Nie zaleca się jedynie pokarmów lepkich i ciągnących ( typu toffi, guma do żucia, pizza z serem) aby uniknąć wyciągnięcia protezy z podłoża. - Zaleca się ćwiczenie mowy z użyciem głoski "sz" lub "cz" ponieważ układ mowy potrzebuje czasu, aby zaadoptować się do nowej sytuacji. - Po dopasowaniu protez należy wyjmować je do snu i przechowywać sucho w specjalnym przeznaczonym do tego celu pojemniku. - Nie zaleca się pozostawienie protez w wodzie, ponieważ skutkuje to rozkładowi bakterii a w konsekwencji przyczynia się do powstania stanów zapalnych śluzówki. - Protezy przeznaczone są do użytkowania na około 5 lat. Po tym czasie zaleca się wykonanie nowych, głównie zw względu na zmieniające się warunki w jamie ustnej, np. układ dziąseł so skutkuje poluzowaniem protez, zmianą położenia. - Dobrze wykonana i dopasowana proteza nie wymaga stosowania wszelkiego rodzaju preparatów do podklejania. VII. Zalecenia po ekstrakcji ( usunięciu ) zęba. - Bezpośrednio po usunięciu zęba ( przez ok 20 min) zalecane jest utrzymanie tamponu uciskającego założonego przez lekarza. - Bezpośrednio po zabiegu zaleca się powstrzymanie się od przyjmowania pokarmów i napojów przez min. 2h. Pozostałe zalecenia w dniu zabiegu: - Nie płukać intensywnie jamy ustnej by nie wypłukać tworzącego się na ranie skrzepu. - Powstrzymać się od palenia tytoniu - przedłuża to proces gojenia. - Nie przyjmować gorących płynów, nie spożywać twardych pokarmów, nie pić gęstych płynów przez słomkę aby nie wytwarzać podciśnienia w jamie ustnej. - Nie szczotkować miejsca po ekstrakcji. - W razie bólu przyjąć tabletkę przeciwbólową, w dniu zabiegu oraz w dniu następnym, ponieważ ból po usunięciu zęba jest normalnym objawem. - Korzystnie dla ograniczenia bólu oraz procesu gojenia działa okład z lodu ( należy owinąć lud ściereczką aby uniknąć odmrożenia policzka) - Zalecane jest powstrzymanie się od wysiłku fizycznego. - Po zabiegu mogą nastąpić niepokojące objawy: krwawienie utrzymujące się dłużej niż3 h; obrzęk; podwyższona temperatura; ból utrzymujący sie dłużej niż 3 doby; szczękościsk. W razie wystąpienia któregokolwiek z dwóch wyżej wymienionych objawów, należy się natychmiast skontaktować z lekarzem stomatologiem!!! - Jeżeli na ranę po usunięciu zęba założone są szwy, po 7 dniach należy zgłosić się do lekarza stomatologa w celu ich zdjęcia. VIII. Zalecenia po dłutowaniu zęba ( potocznie ósemek) - Stosujemy takie same zalecenia jak przy usunięciu zęba. - Czasem wystąpić może zasinienie tkanek w okolicy miejsca zabiegu, które ustępuje po 7-14 dniach. w celu szybkiego wchłaniania wysięku można stosować preparaty uszczelniające naczynia krwionośne np. Rutinoscorbin. - Podwyższona temperatura do 37 stopni C - Po zabiegu bezwzględnie stosować się do zaleceń lekarza w kwestii przyjmowania przepisanych leków! - W razie przedłużającego się krwawienia, gorączki czy obrzęku trwającego przez 3 doby należy zgłosić się do lekarza! - Po 7 dniach należy zgłosić się do gabinetu stomatologicznego w celu usunięcia szwów założonych na ranę. IX. Postępowanie po zabiegu implantologiczno- chirurgicznym. 1. Higiena jamy ustnej: - W pierwszej dobie po zabiegu należy unikać jakichkolwiek czynności pielęgnacyjnych jamy ustnej włącznie z płukaniem, ponieważ może spowodować to wtórne krwawienie. - W drugiej dobie po zabiegu można ozpocząć płukanie jamy ustnej płynem antybakteryjnym. Płyn nalezy stosować 3 razy dziennie po posiłku. - Od 2-3 dób po zabiegu okolicę wokoł gojacej se rany należy oczyścić bardzo delikatnie, wyłącznie przy użyciu miękkiej szczoteczki. - Zaleca się ostrożność podczas szczotkowania co najmniej do tygodnia po zabiegu. 2. Obrzęk - Korzystnie dla ograniczenia bólu orz procesu gojenia działa okład z lodu, zaleca się przykładać zimny suchy okład lub worek z lodem zawinęty w ściereczkę kilka razy dziennie przez 15 minut. 3. Krwawienie - Delikatne podbarwienie krwią śliny w pierwszej dobie po zabiegu jest naturalne. - w przypadku nasilenia się krwawienia należy wywierać delikatny ucisk przez nagryzienie gazika, który został położony w miejscu krwawienia. - Jeżeli pomimo prawidłowego postępowania krwawienie nadal jest intensywne bezwzględnie po 1-2 h zalecane jest skontaktowanie się z lekarzem dentystą. 4. Uczucie odrętwienia okolicy operacyjnej. - W pierwszej godzinie o zabiegu zazwyczaj część twarzy jest zdrętwiała w wyniku znieczulenia i działań operacyjnych. Jeżeli jednak ten stan utrzymuje się powyżej 12 h bezwzględnie należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym. 5. Ból - Po zabiegu chirurgicznym mogą pojawić się dolegliwości bólowe, które zwykle występują ok. 3 doby po zabiegu. - Doraźnie należy przyjmować leki przeciwbólowe przepisane przez lekarza. - Jeżeli dolegliwości nasilają się powyżej trzeciej doby po zabiegu lub pojawia się gorączka, powiększone węzły chłonne bezwzględnie należy skontaktować się z lekarzem dentystą ( najlepiej operatorem) 6. Posiłki i napoje - W okresie pierwszych trzech dni po zabiegu zalecane jest unikanie gorących potraw i napojów oraz twaraych pokarmów. - Zaleca się ograniczyć lub wyeliminować spożywanie alkoholu, kawy, mocnej czarnej herbaty. 7. Palenie tytoniu. - Bezpośrednio po zabiegu a korzystniej w okresie trzech dni zaleca się ograniczenie lub wyeliminowanie palenia tytoniu. 8. Wysiłek fizyczny. - W pierwszych dniach o zabiegu zaleca się ograniczenie wysiłku fizycznego, szczególnie pochylanie głowy. 9. Odpoczynek - W pozycji siedzącej z podparta głową, półsiedzącej. - Nie wskazany jest odpoczynek w pozycji siedzącej- horyzontalnej. X. Zalecenia po założeniu aparatu stałego. - Przez około 7 dni po założeniu aparatu ortodontycznego może wystąpić ból zębów, podczas jedzeni a w niektórych przypadkach przez sam aparat ortodontyczny. Stosujemy środki przeciwbólowe. - Mogą wystąpić otarcia i podrażnienia błony śluzowej, dlatego tuż po założeniu aparatu stałego warto zaopatrzyć się w wosk ochronny. - Należy całkowicie unikać twardych pokarmów- gum do żucia, cukierków- mogą one zaklejać aparat ortodontyczny. - Niezwykle ważne jest perfekcyjne dbanie o higienę jamy ustnej podczas noszenia aparatu. - Zęby należy myć po każdym posiłku! - Należy poddawać się kontroli w gabinecie stomatologicznym co 3 miesiące . Opracowała: Dypl. Asystentka Stomatologiczna Anna Koć Źródła: -Internet -Notatki własneJeśli po zaplombowaniu ząb reaguje na zimno, słodkie jedzenie czy picie, nie powinniśmy się martwić. Może tak być do kilku dni po zabiegu, ale uczucie dyskomfortu powinno być z czasem coraz mniejsze, aż do całkowitego ustąpienia. Leczenie zębów narusza ich strukturę, może być również obciążeniem dla dziąseł, co może
Ortodoncja nie jest nauką ścisłą. Nie sposób przewidzieć wszystkich następstw leczenia aparatem stałym. Nawet standardowe i sprawdzone procedury mogą u indywidualnych pacjentów wywołać nieprzewidziane reakcje. Ortodonta prowadzi leczenie według planu zaakceptowanego przez pacjenta i zakładającego najlepszy możliwy wynik, jednak nie można zagwarantować pełnej satysfakcji z osiągniętego rezultatu i braku powikłań. Poniżej przedstawiamy najczęściej zdarzające się powikłania: Próchnica zębów i odwapnienia Aparaty ortodontyczne nie powodują próchnicy, są jednak miejscem dodatkowej retencji resztek pokarmu i płytki nazębnej. Nieprawidłowa higiena (patrz zalecenia dla pacjenta ortodontycznego) może powodować zwiększone ryzyko próchnicy i odwapnień. Najbardziej charakterystyczne są białe plamy w kształcie półksiężyca powstające pomiędzy linią dziąsła a zamkiem ortodontycznym. Są one trudne do zlikwidowania i w przypadku ich pojawienia się lekarz może zalecić zdjęcie aparatu. Należy również podkreślić, że noszenie aparatu stałego nie zwalnia pacjenta z profilaktycznych wizyt i przeglądów u stomatologa co najmniej co 6 miesięcy. Obrzęk dziąseł i choroby przyzębia Problemy z przyzębiem mogą pojawić się na każdym etapie leczenia ortodontycznego, a najczęściej spowodowane są niedostateczną higieną. Może je wywołać również specyficzna flora bakteryjna i obciążenie genetyczne. W takim wypadku konieczna jest wizyta u specjalisty periodontologa i kontrole co 3-6 miesięcy. Pacjent z chorym przyzębiem może być leczony aparatem stałym, lecz powinno się to odbywać wyłącznie w okresie remisji choroby. Aktywna choroba przyzębia jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do leczenia ortodontycznego. Warto też podkreślić, że choroba przyzębia pojawia się bardzo rzadko. Najczęściej występuje proste zapalenie dziąsła (obrzęk i krwawienie), które mija natychmiast po wdrożeniu prawidłowej higieny. Skrócenie korzeni zębów Podczas leczenia ortodontycznego u 70% pacjentów dochodzi do skrócenia korzeni zębów o różnym nasileniu. Niestety nie można przewidzieć, których pacjentów może dotyczyć ten problem. Nieznaczne skrócenie długości korzeni nie powoduje żadnych negatywnych następstw. Wyłącznie agresywne skracanie się korzenia zęba jest wskazaniem do przerwania leczenia. W celu kontroli procesu należy wykonywać śródlecznicze zdjęcia radiologiczne. Czas leczenia Czas leczenia zależy od wielu czynników: nasilenia wady, potencjału wzrostu i wieku pacjenta oraz jego współpracy. Przeciętny czas aktywnego leczenia ortodontycznego wynosi 2 lata. Może ulec wydłużeniu, jeśli wystąpi nieprzewidziany niekorzystny wzrost, jeśli sprowadzane są zęby zatrzymane lub leczone są ciężkie wady morfologiczne. Modyfikację czasu leczenia może spowodować również indywidualna różna podatność tkanek pacjenta (kości i tkanek miękkich) na zastosowane siły ortodontyczne. Podany czas obejmuje wyłącznie leczenie aktywne. Następnie wymagany jest okres retencji (często dożywotni). Znaczne wydłużenie czasu leczenia następuje w przypadku braku współpracy ze strony pacjenta tj. nieterminowego zgłaszania się na wizyty i odklejania zamków i innych mechanicznych uszkodzeń aparatu. Stawy skroniowo-żuchwowe Ból w stawie skroniowo-żuchwowym może wystąpić bez lub podczas leczenia ortodontycznego. Najczęściej wywołuje je nadmierne zaciskanie i zgrzytanie zębami. Dolegliwości mogą spowodować również stany pourazowe, reumatoidalne zapalenie stawów, wrodzone skłonności do zaburzeń w stawach. Pojawiające się dolegliwości należy natychmiast zgłosić ortodoncie, gdyż mogą wymagać konsultacji ze specjalistą. Urazy spowodowane aparatami ortodontycznymi W trakcie leczenia ortodontycznego mogą wystąpić uszkodzenia tkanek twardych i miękkich jamy ustnej. Szczególnie w pierwszych dobach po założeniu aparatu na języku i policzkach pojawiają się drobne otarcia (dolegliwościom może zapobiec użycie wosku ortodontycznego). Dolegliwości te znikają po okresie adaptacji i nie mają znaczenia praktycznego. Podczas zdejmowania aparatu ortodontycznego może dojść do uszkodzenia szkliwa i wszelkiego rodzaju uzupełnień. Dotyczy to szczególnie aparatów estetycznych. Nawroty Zakończone leczenie ortodontyczne nie gwarantuje idealnie prostych zębów do końca życia. W celu utrzymania pozycji zębów wymagane jest noszenie indywidualnie dobranych retejnerów zgodnie z zaleceniami ortodonty. Pomimo wszystko zmiany ustawienia zębów mogą wystąpić z przyczyn naturalnych jak nawyki: tłoczenie języka, oddychanie przez usta oraz wzrost i starzenie. Niewielkie stłoczenia, szczególnie siekaczy dolnych, pojawiają się z czasem i często muszą być zaakceptowane. Czas oczekiwania po wyrwaniu zęba . Po wyrwaniu zęba zazwyczaj konieczne jest odczekanie pewnego czasu przed założeniem aparatu ortodontycznego. Proces gojenia się jamy ustnej oraz dostosowanie się tkanek otaczających miejsce ekstrakcji są istotne dla prawidłowego i skutecznego leczenia ortodontycznego.Najlepsza odpowiedź Mnie po założeniu aparatu ortodontycznego na górę bolały zęby przez 4 dni (te na górze) i to tak że wystarczyło ze lekko je dotknęłam szczoteczką do zębów i już bolały. Ciężko było cokolwiek zjeść. Później już nie. Chyba że niechcący uderzysz zębem o ząb to może lekko zaboleć. Później to się już przyzwyczaisz i wszystko możesz robić ;p Tylko co miesiąc jak aparat będzie dokręcany to znów będzie tak boleć, ale da się przeżyć xd Nie brałam zadnych tabletek i dałam radę. W sytuacji gdy jakieś części aparatu będą ci zahaczać np. o policzek to mozesz posmarować te części kawałeczkiem wosku (ortodonta ci na pewno taki da w pudełeczku). Odpowiedzi Pierwsze dwa tygodnie są najgorsze ale też zależy jak mocno masz "dokręcony" aparat. Ja mam słabo i w ogóle nie czułam bólu aczkolwiek moja siostra miała bardzo mocno i przez dwa tygodnie odczuwała ból i spożywała jedynie jogurty, serki itp. Używaj wosku a kiedy ból będzie nieznośny mogę ci tylko poradzić zebyś brała tabletki przeciwbólowe bo pomagają :) Minilina odpowiedział(a) o 16:06 Pierwsze dwa tygodnie sa straszne, rozwala całą szczękę a do tego boli głowa i może się pojawić gorączka. najlepiej jak weźmiesz jakąś tabletkę przeciwbólową i przeciwgorączkową np. APAP pomaga bardzo. staraj się nie jeść gorących i zimnych potraw, zrezygnuj ze będziesz odczuwała ból tylko przy dokręcaniu go co miesiąc ale to ból taki jednodniowy a po 2 latach masz śliczne proste ząbki więc moim zdaniem Fagle odpowiedział(a) o 12:50 U każdego ten ból trwa inny okres czasu. To zależy od twojej wrażliwości na ból oraz tego jak mocno ciągnie aparat. Myślę, że tydzień lub dwa może poboleć, a jak zmniejszyć ból to nie wiem. Może jakieś chłodne napoje. To nie jest tak że to jest ból okropny i trzeba go jakoś specjalnie łagodzić . Mnie nie bolało nic po założeniu , do momentu kiedy się nie zapomniałam i nie "ugryzłam" papryki , musisz unikać przez pierwsze 5 dni twardych pokarmów , jeśli czujesz ze cię obciera to przykleić wosk , Ból nie trwa wcale , bo go nie ma , ale ta nadwrażliwość około 5 dni do tygodnia , u każdego inaczej ;) blocked odpowiedział(a) o 16:12 Uważasz, że ktoś się myli? lub
. 200 20 445 191 132 19 217 493